Pardus, Diyanet’in Bilgisayarlarında Yaygınlaştırılacak; Kamuda En Yaygın Kullanım Sözleşmesi İmzalandı.
Diyanet İşleri Başkanlığı (DİB) ile TÜBİTAK ULAKBİM arasında “PARDUS ve Açık Kaynak Dönüşüm İşbirliği Protokolü” imzalandı. Tören, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır ile TÜBİTAK Başkanı Prof.Dr. Hasan Mandal’ın katılımlarıyla gerçekleştirildi.
DİB geçtiğimiz yıl tüm kamu kurum ve kuruluşlarına örnek olacak yerli ve milli işletim sistemi PARDUS’a göç kararı almıştır. Açık Kaynak ve PARDUS dönüşümün önemi çerçevesinde DİB ile TÜBİTAK ULAKBİM arasında geçtiğimiz Ekim ayında analiz, eğitim, kavram ispat ve pilot dönüşümü çalışmalarını içeren bir sözleşme imzalanmıştır. Bu sözleşme kapsamında TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen PARDUS ve Açık Kaynak teknolojilerin DİB personeline tanıtılması, kullanılan yazılımların PARDUS uyumluluğu ve gerekirse yerlerine geçebilecek eşdeğer yazılımların tespit edilmesine yönelik derinlemesine bir analiz yapılmıştır. Bu analiz ışığında kullanıcıların alışkanlıklarını ve ihtiyaç duyulan fonksiyonları en verimli şekilde gerçekleştirecek şekilde PARDUS arayüzünde çeşitli özelleştirmeler yapılmıştır.
Bu analiz çalışmalarının ortaya koyduğu yol çerçevesinde yerli ve milli işletim sistemi PARDUS’un DİB’in merkez ve taşra teşkilatlarında kullanılan 10 bin bilgisayara yaygınlaştırılması için “PARDUS ve Açık Kaynak Dönüşüm İşbirliği Protokolü” imzalanmıştır.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank DİB ile imzaladıkları protokol kapsamında Açık Kaynak PARDUS’un Diyanet’in merkez ve taşra teşkilatlarında kullanılan on bin bilgisayara yaygınlaştırılacağını belirterek “Bu durum yerli ve milli yazılım alanında, kamuda şimdiye kadar yapılmış olan en yaygın kullanım sözleşmesi anlamına geliyor” dedi.
Bakan Varank DİB’in teknolojinin sunduğu imkânlardan en iyi şekilde faydalandığını ifade ederek “Teknolojiyi bu denli etkin kullanan kurumumuz, geçen sene tüm kamu kurumlarına örnek olacak bir karar aldı. Milli Yazılım Hamlesini hayata geçirerek; merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatlarının tamamında bilgi-işlem altyapısını millileştirmeye odaklandı.” dedi.
Diyanette şimdiye kadar 872 kullanıcının TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen yerli ve milli yazılım PARDUS’a geçtiğini belirten Bakan Varank “Ayrıca, Diyanet sunucularına TÜBİTAK’ın kurulum rehberini yayınladığı açık kaynak Jitsi video konferans sistemi kuruldu. Böylece Başkanlığımız pandemi sürecinde, güvenli ve maliyet etkin bir sistemi en hızlı devreye alan kurumlardan oldu.” dedi.
Bakan Varank şu an 100 bine yakın kullanıcının PARDUS işletim sistemini kullandığını, Sağlık, Çevre ve Şehircilik, Tarım ve Orman, Milli Savunma Bakanlıkları ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı gibi kurumların hali hazırda analiz ve dönüşüm sürecinde olduklarını söyledi. PARDUS’u erken yaşlarda öğrencilerimize de tanıtmak istediklerini dile getiren Bakan Varank “Bu manada Milli Eğitim Bakanlığı ile sınıflardaki Akıllı Tahtalara özel bir PARDUS sürümünü yaygınlaştırıyoruz. PARDUS ne kadar yaygınlaşırsa; eksiklikleri de o denli tespit edilip raporlanacak ve bu sayede geliştirme süreçleri hızlanacak.” dedi.
Yeni teknolojiler için PARDUS sürümleri hazırlamaya devam ettiklerini belirten Bakan Varank “Nesnelerin İnterneti dünyasında en yaygın kullanılan ARM-işlemci tabanlı mini-bilgisayarlar için yakın zamanda bir sürüm çıkaracağız. Böylece PARDUS, masaüstü çözümleri yanında akıllı cihazlar arasında da yerini alacak.” dedi.
Diyanet İşleri Başkanı Prof.Dr.Ali Erbaş yaptığı konuşmada “Başkanlık olarak, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız uhdesinde faaliyetlerini sürdüren TÜBİTAK ile 2019 yılından bu yana yürüttüğümüz ortak çalışmalar meyvesini vermeye başlamaktadır. Bir aydan fazla süredir, başkanlık merkez teşkilatımızda, 502 bilgisayarımızda TÜBİTAK tarafından geliştirilen yerli ve milli işletim sistemi PARDUS kullanılmaya başlanmıştır.” dedi.
Sözleşme kapsamında istemcileri merkezi olarak yönetmek üzere LiderAhenk kurulacak, yaklaşık 1 milyon kullanıcının kimlik yönetimi için Engerek ürünü faaliyete alınacaktır. Ayrıca kurumun geri kalanını kapsayacak şekilde eğitim, tanıtım ve destek çalışmaları devam edecektir.
Dönüşüm çalışmalarının yanında kurum içinde yeni uygulamalar geliştirilmesi, sunucu sistemlerinin idame ve bakımı, son kullanıcıların genel destek faaliyetleri için de TÜBİTAK ULAKBİM tarafından hizmet verilecektir.
Neden PARDUS?
Ülkemizin bağımsız ve güvenli bir bilişim altyapısına sahip olması için Açık Kaynak teknolojiler önemli bir fırsat sunmaktadırlar. Lisanslı ve kullanıcılarını belli bir marka eko-sistemine bağlayan yazılımların kullanılma şartları ve maliyetleri konusunda geleceğe yönelik belirsizlikler söz konusudur.
Bu teknolojilere bağlandıkça alternatif ürünlere geçmek zorlaşmakta, firmaların ticari geleceği, fiyatlandırma ve lisanslama politikaları bilişim sistemlerimiz için önemli riskler getirebilmektedir.
Açık Kaynak Yazılımlar dünyada uzun zamandır yaygın olarak kritik uygulamalarda başarıyla kullanılmaktadır. Ülkemizde de birçok kurum başarı ile çeşitli Açık Kaynak teknolojiler kullanmakta, lisanslı ve platform bağımlı sistemlerini dönüştürmek için çalışmalar yapmaktadır.
PARDUS, Debian GNU/Linux temelli Özgür ve Açık Kaynak kodlu bir işletim sistemidir. İnternet üzerinden ücretsiz olarak indirilebilmekte ve kurulabilmektedir. Kişisel veya kurumsal kullanımlar için PARDUS’un rekabet edebilir ve sürdürülebilir bir işletim sistemi haline getirilmesi için TÜBİTAK ULAKBİM bünyesinde geliştirme ve idame çalışmaları devam ettirilmektedir.
TÜBİTAK ULAKBİM bünyesinde yer alan PARDUS ekibi Türkiye şartlarına göre biçimlendirilmiş işletim sistemine ek olarak yaygın kullanılma potansiyeli olan, bazıları diğer Açık Kaynak projeler üzerinde kurulmuş kurumsal uygulamalar sağlamaktadır. Bu ekip tarafından geliştirilen PARDUS, uzaktan yönetim sistemi LiderAhenk, kimlik yönetim sistemi Engerek, bütünleşik siber güvenlik sistemi Ahtapot yanında TaliaDomain, SambaBox, Liman, Gardiyan gibi ürünler çeşitli bakanlıklarda, devlet hastanelerinde, belediyelerde, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, AFAD gibi kurumlarda ve özel sektörde başarı ile kullanılmaktadır.