Türkiye’deki bilim insanlarının uluslararası dergilerde yer alan bilimsel yayınlarında önemli bir artış oldu. Yayın sıralamasında 10 yılda 8 basamak birden yükselen Türkiye, yeni dönemde yayınların kalitesine odaklandı. TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak, kaliteli yayın sayısının artırılması için bilim insanlarına 5 bin TL'ye kadar teşvik vereceklerini açıkladı.
Bilim ve teknoloji alanında gelişmişliğin temel göstergelerinden biri olan uluslararası bilimsel yayın sayısı her geçen yıl artıyor. Uluslararası yayın sayıları sıralamasında 2000 yılında 26. sırada yer alan Türkiye, 2011 yılında 18.’liğe yükselme başarısı gösterdi. Türk bilim insanlarının bu başarısında TÜBİTAK Uluslararası Bilimsel Yayınları Teşvik Programı’nın (UBYT) yazarlara sağladığı teşvikler de önemli rol oynadı.
Türkiye’de uluslararası yayın sayısı artışında başarı kalite sıralamasına yeterince yansımadı. Yayın kalitesinin göstergesi olan uluslararası atıf sayısı bakımından Türkiye bugün 27. sırada yer alıyor. Yayın sayısı sıralamasında 10 yılda 8 basamak yükselen Türkiye, atıf sayısı sıralamasında ise sadece 4 basamak yukarı çıkabildi. Geçmişte birbirine paralel olarak artan iki kategori arasındaki makas giderek açıldı.
Yayın sayısı artışındaki başarının kaliteye de yansıması için TÜBİTAK tarafından önemli bir adım atıldı. UBYT programının geçmiş 20 yıllık verilerini tek tek analiz eden TÜBİTAK, programı yeniden tasarlayarak yayın kalitesinin artırılması amacıyla yazarlara yapılan ödemeleri önemli ölçüde yükseltti.
Kalite Değerlendirmesinde Dergiler Esas Alınacak
Kaliteli yayınları teşvik eden bir yapıya dönüştürülen Uluslararası Bilimsel Yayınları Teşvik Programına göre, uluslararası temel atıf dizinleri tarafından taranan dergiler çeşitli parametreler kullanılarak değerlendirilecek. Dergilerde yer alan yayınlara, kalite puanlamasına göre 500 ile 5.000 TL arasında değişen teşvikler verilecek. Program 1 Mayıs 2013 yılından itibaren uygulamaya konulacak.
Konuyla ilgili açıklamada bulunan TÜBİTAK Başkanı Prof. Altunbaşak, 1993 yılından itibaren bilim insanlarına verdikleri teşvik miktarını yapılan değişiklikler ile 4 katına kadar çıkardıklarını söyledi. Altunbaşak, “Geçmişte yayınlar Fen ve Sosyal Bilimler olarak iki ayrı kategoride değerlendiriliyordu. Kategorilerin altında ise A, B ve C grupları yer alıyordu ve teşvik miktarı bu gruplara göre belirleniyordu. Yani 80 puan alan ile 100 puan alan aynı grupta yer alıyor ve aynı teşvik miktarına layık görülüyordu. Yeni sistemde iki ana kategori ile birlikte gruplarda kaldırıldı. Böylece yayın hangi dergide yer almışsa ona göre puanlandırılacak ve puan başarısına göre teşvik alacak” dedi.
Yenilenen programda uluslararası endeksli yayın yapan tüm akademisyenlerin destek alacağını belirten Altunbaşak, şunları söyledi: “Önceki sistemde Fen Bilimlerinde en yüksek 1.300 TL, Sosyal Bilimlerde ise en yüksek 2.600 TL’ye kadar teşvik veriyorduk. Yenilenen programda her iki alanı birleştirdik ve yayın başına 500 ile 5.000 TL arasında teşvik vereceğiz. Bilim insanları yıllık en fazla 10 yayın için teşvik alabilecek. Bu doğrultuda programın bütçesini de geçmiş yıllara göre önemli oranda artırdık. Geçen yıl 18 bin 632 kişiye 7 milyon 574 bin lira teşvik verdik.”