Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Sabancı Üniversitesinin ev sahipliğinde, Sakıp Sabancı Müzesinde düzenlenen “Türkiye Açık Bilim Zirvesi 2018”e katıldı. Zirvede konuşma yapan Prof. Dr. Hasan Mandal, Türkiye’nin cari açık noktasında yüksek teknolojili ürün ihracatına bakıldığında, tablonun iç açıcı olmadığını belirtti. Prof. Dr. Hasan Mandal, “Kendimizi referanslandırdığımız diğer ülkelere baktığımızda bu rakam Çin'de yüzde 25, Güney Kore'de yüzde 27, Avrupa Birliği'nin ortalaması yüzde 16 civarında. Eğer gerçekten yüksek teknoloji odaklı bir bilgi üretimine geçilecekse o zaman iş birliğine ve açık inovasyon yapılmasına ihtiyaç var. Açık bilime ve açık erişime ihtiyaç yalnızca akademi alanında değil, iş dünyası alanında da yerini bir değer zinciri olarak bulacaktır” şeklinde konuştu. Türkiye'deki açık erişim çalışmaları kapsamında TÜBİTAK’ın ULAKBİM aracılığıyla başlangıcından beri sürecin içinde olduğunu ifade eden Prof. Dr. Mandal, “arşiv.ulakbim.gov.tr” adresinde, ulaşılabilir verilerin toplandığını, hâlihazırda 62 kurumdan 500 binin üzerinde eserin bir araya getirildiğini bildirdi. Bu eserlerin önemli bir kısmının TÜBİTAK odaklı, DergiPark sistemi üzerinden yayımlanan makaleler olduğuna değinen Prof. Dr. Hasan Mandal, konuşmasında “Üniversitelerimiz bu sürece kuvvetli bir şekilde başladı. TÜBİTAK’ın ve YÖK’ün bu süreci daha fazla sahiplenmesi gerekiyor çünkü bu çalışmalar ulusal bir üst politikaya dönüşmediği sürece, üniversitelerimizdeki o heyecanın sürekliliği sınırlı oluyor. 22-28 Ekim 2018 tarihleri arasında gerçekleşecek Açık Erişim Haftasında, ‘aperta.ulakbim.gov.tr’ adresinde yeni bir ara yüzle geleceğiz. Bu arayüz aracılığıyla TÜBİTAK odaklı süreçlerde bir politika dokümanı üzerinde çalışıyoruz. Burada da en önemli paydaş kurumumuz YÖK. Bu çalışmaları, YÖK ile iş birliği içinde tamamen bir politika dokümanına dönüştürmek istiyoruz. Ekim ayının sonunda ‘aperta.ulakbim.gov.tr’yi açıp, onun üzerinden kendi elimizdeki verileri paylaşacağız.” İfadelerine yer verdi.
“Türkiye’nin En Önemli İhtiyacı Kendi Yüksek Teknolojili Ürünlerini Üretmek”
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Mandal, Türkiye'nin şu an güçlük anlamında en önemli gündeminin cari açık olduğunu belirterek, bunu ortadan kaldırabilmek için yapılabilecekleri sıraladı. Türkiye'nin kendi yüksek teknolojili ürünlerinin üretilmesindeki payının artırılmasına ihtiyaç olduğunu dile getiren Prof. Dr. Mandal, şöyle devam etti: "Türkiye kendi yerli ve millî yüksek teknoloji ürünlerini geliştiremediği takdirde bu cari açığı belki başka yöntemlerle geciktirebilir. Ancak, eğer bu sorunu bir çözüme ulaştıramazsak, orta ve uzun vadede cari açık konusu sürekli gündemimizde olacaktır. Bu sorunu, yüksek teknolojili ürün payımızı artırarak çözmek mümkün. Gerekli olan şey; daha fazla yerli ve millî ürünümüzü, kendi teknolojimiz ile geliştirebilmek ve dünya ile daha fazla iş birliği yapmaktır. Bunun için hem akademinin hem de iş dünyasının birlikte çalışma modelleri geliştirmesi lazım. TÜBİTAK özellikle yakın dönemde yapmaya çalıştığı yüksek teknolojili ürünlere yönelik hem teknoloji geliştirmeye hem de ürün geliştirmeye yönelik yeni süreçler başlattı. Özellikle yeni Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemimiz ile birlikte oluşturulmuş olan modellerde de bu yönde çalışılması talep ediliyor. Artık Türkiye'nin, yerli ve millî ürünler geliştirmek için kendi programları var. Biz bunlara yüksek teknoloji platformları diyoruz."
Sanayi Doktora Programı
Yüksek teknolojili ürün süreçlerinde yer alan kavramlardan birinin, nitelikli insan kaynağına olan ihtiyaç olduğuna değinen TÜBİTAK Başkanı, yakın zamanda gündeme getirilen “Sanayi Doktora Programı”nın tamamen bu amaca yönelik olduğunu belirtti. Yine, hükümetimizin 100 Günlük Eylem Planında yer alan “Yurda Dönüş Seferberliği Programı”nın da bu amacı taşıdığını ifade eden Prof. Dr. Mandal, “Bu Programla ilgili şu an en son aşamadayız. Yakın zamanda Sayın Bakanımız tarafından, Türkiye'nin hem yurt dışında bulunan kendi insan kaynaklarının, hem de başka ülkelerden nitelikli insan kaynaklarının Türkiye'ye gelmesine yönelik yeni, çok kuvvetli, özgün bir destek programımız başlayacak. Programa ilişkin gelişmeleri Sayın Bakanımız yakın zamanda kamuoyuyla paylaşacak" diye konuştu.
Prof. Dr. Mandal'ın konuşmasının ardından Sabancı Holding CEO'su Mehmet Göçmen, "Açık İnovasyon, Endüstri Perspektifi" konulu bir konuşma yaptı. Zirve, "Avrupa'da Açık Bilim Politikaları, Altyapıları ve İnovasyona Etkisi", "Avrupa Açık Bilim Bulutu ve OpenAIRE", "Uygulamada Büyük Açık Bilim" oturumlarıyla gün boyu devam etti.