Küresel Araştırma Konseyi (Global Research Council-GRC) 13. Yıllık Toplantısı, 18-22 Mayıs 2025 tarihleri arasında Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da gerçekleştirildi. Etkinlik, TÜBİTAK ile birlikte Suudi Arabistan Araştırma, Geliştirme ve İnovasyon Otoritesi (RDIA) ve Kral Abdülaziz Bilim ve Teknoloji Şehri (KACST) tarafından ortaklaşa düzenlendi.
GRC 13. Yıllık Toplantısı’nda küresel sorunlarla mücadelede bilimsel iş birliğini güçlendirmeye yönelik ilke ve yaklaşımlar masaya yatırıldı. Toplantıda TÜBİTAK ULAKBİM, açık erişim temasında kabul edilen tek yan etkinliği organize etti. Dünyanın dört bir yanından çok sayıda yan etkinlik başvurusunun yapıldığı GRC Yıllık Toplantısında TÜBİTAK ULAKBİM’in etkinliğinin kabul edilmesi ve GRC 2026 yılı temasının açık bilim olması, etkinliğin önemini daha da artırdı.
Etkinlik kapsamında TÜBİTAK ULAKBİM’in ev sahipliğinde düzenlenen “Açık Bilim ve Açık Erişim Girişimlerine Bölgesel Bakış (Regional Perspective on Open Science and Open Access Initiatives)” başlıklı özel oturumun moderatörlüğünü TÜBİTAK ULAKBİM Müdürü Mehmet Mirat Satoğlu yaptı. Oturuma Glenn Hampson (Open Scholarship Initiative), Colleen Campbell (Max Planck Digital Library), Dr. Khalid Aldakkan (KACST) konuşmacı olarak katıldı.
Açık Bilim ve Açık Erişim Girişimlerine Bölgesel Bakış
Glenn Hampson, açıklığın tarihsel gelişimini ve çeşitli "açık" tanımlarını tartışarak, araştırmacıların ihtiyaçlarına dayalı yeni bir açık erişim yaklaşımına duyulan ihtiyacı vurguladı.
Mevcut yayıncılık sisteminin finansal yüklerine dikkat çeken Colleen Campbell, dönüştürücü anlaşmaların (transformative agreements) araştırmacılara şeffaf, adil ve erişilebilir yayın imkânı sağladığını ifade etti. Ayrıca, yayınevlerinin ticarileşme eğiliminin bilgiye adil erişimi tehdit ettiğine değindi.
Dr. Khalid Aldakkan, Suudi Arabistan’daki açık erişim politikalarının gelişimini ve bölgesel zorlukları aktardı.
Mehmet Mirat Satoğlu, Türkiye’nin açık erişim dönüşüm sürecindeki deneyimlerini paylaşarak, araştırma değerlendirme sistemlerinin yenilenmesi ve SCOAP3 benzeri modellerin yaygınlaştırılması gereğine işaret etti.
Etkinlik, etkileşimli uygulamalar üzerinden katılımcıların görüşlerinin alınması ve soru-cevap oturumunun ardından sona erdi.
Fonlama faaliyetleri sağlayan kuruluşlar arasındaki iletişim ve iş birliğini artırmayı amaçlayan GRC, her yıl düzenlenen yıllık toplantılarla fonlayıcı kuruluşların başkanlarını bir araya getiriyor.
TÜBİTAK ULAKBİM, açık bilim ve açık erişim politikalarının geliştirilmesine katkı sunmaya, Türkiye’nin bu alandaki perspektifini uluslararası düzlemde görünür kılmaya ve iş birliklerini güçlendirmeye devam ediyor.
