Bu yıl “Bilgiye Açık Erişimde Yapısal Eşitliği İnşa Etmek” teması ile kutlanan Uluslararası Açık Bilim Haftasında TÜBİTAK, “Aperta Türkiye Açık Arşivi Tanıtım Etkinliği” düzenledi. TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal’ın ana konuşmacı olarak katıldığı etkinlikte Aperta Türkiye Açık Arşivi lansmanının yanı sıra TUBİTAK ULAKBİM Açık Bilim Portalı (http://portal.ulakbim.gov.tr/), TUBİTAK ULAKBİM Açık Ders Platformu (https://acikders.ulakbim.gov.tr/), Veri Yönetim Portalı ve Açık Bilim El Kitabı (https://github.com/Open-Science-Training-Handbook/-Open-Science-TrainingHandbook_TUR)’nın tanıtımları da gerçekleştirildi.
Etkinlik 26 Ekim 2021 tarihinde çevrimiçi olarak gerçekleştirildi. ULAKBİM Müdürü M. Mirat Satoğlu’nun takdimi ile başlayan programda TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, “Aperta Türkiye Açık Erişim Arşivi ile Ekosistemimizde Birlikte Başarma” başlıklı bir sunum yaptılar. Prof. Dr. Mandal sunumunda “TÜBİTAK destek programlarında bilgiyi üreten ile bilgiyi kullananların birlikte çalışmasını sağlamaya çalışıyoruz” diyerek açık bilimin artık bir kültür haline gelmesi gerektiğini belirtti.
Etkinliğe katılımları ile destek veren TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker de Aperta Türkiye Açık Arşivi’nin akademisyenlerimizin ulusal ve uluslararası düzeyde hem iletişim hızını, paylaşımını, üretimini hem de multidisipliner farklı merkezler ile uluslararası düzeyde, optimal bir etki [MM1] oluşturacak şekilde imkân sağlayacağını belirterek, emeği geçenlere teşekkürlerini sundu.
“Açık Bilim ve Eşitlik: TÜBİTAK’taki Gelişmeler” paneli Ebru Soyuyüce Aydın’ın moderatörlüğünde, Dr. Mahur Turan, Doç. Dr. Zehra Taşkın ve Dr. Öğretim Üyesi Güleda Doğan’ın katılımları ile gerçekleştirildi. Aydın, 2019 yılında açılan Aperta TÜBİTAK Açık Arşivi’nin TÜBİTAK’ın doğrudan ya da dolaylı olarak desteklediği proje ve yayınlar ile bunların verilerini kapsadığını, Aperta Türkiye Açık Arşivi’nin ise tüm Türkiye’ye açıldığını ve gelinen noktada iki sistemin birleştirilerek tek bir ulusal depo haline getirildiğini ifade ederek sisteme yüklenen verilere ücretsiz DOİ desteği verilmeye başlandığını vurguladı.
Dr. Mahur TURAN, “ARDEB Projeleri ve Açık Bilim Politikası” konulu sunumunda kamu verilerine değinerek, Avrupa Birliği yaklaşımlarından bahsetti. Dijitalleşmenin AB’nin öncelikli konularından biri olduğunu belirten Dr. Turan, bunun günümüzde her yerde veri üretmek anlamına geldiğini ve bu verilerin faydalanılabilecek kaynaklar haline getirilmesi ile ekonomik büyümenin amaçlandığını söyledi. Ekonomik olarak yıl genelinde gayrisafi milli hasılaya %1-1,5 artış sağlayarak 2030’a kadar 7-10 Milyar Euro arasında bir değer artışı şeklinde öngörünün olduğunu belirtti. Dr. Turan ARDEB’de TÜBİTAK Destekli Projelerden çıkan yayınların Aperta’ya yüklenmesi ve gelecek dönemlerde yapılacak çalışmalardan bahsettiği sunumunda ayrıca Veri Yönetim Planı hazırlanması ile ilgili gelişmelere de değindi.
Dr. Öğr. Üyesi Güleda Doğan ve Doç. Dr. Zehra Taşkın etkileşimli sunumlarında öncelikle Açık Bilim Portalının oluşturulma nedenlerinden bahsederek ULAKBİM’in şu ana kadar yaptığı tüm açık bilim çalışmalarının bu portalda toplanmasının hedeflendiğini belirttiler.
Dr. Doğan Araştırma Verileri Yönetimi Eğitim Portalı (https://acikveri.ulakbim.gov.tr/)’nın hazırlanmasını takiben Veri Yönetim Planını ilk çalışma olarak hazırladıklarını, o zamandan bu yana üzerinde çalışarak veri yönetim planının hazırlanmasını araştırmacılar için kolaylaştırmak amacıyla yeni bir portalın geliştirildiğini ifade ettiler.
Türkiye çapında açık bilim ve ilgili konularda farkındalık yaratmak, mevcut bilgi düzeyini artırmak, araştırmacıların proje süreçlerini kolaylaştırmak ve kamu fonlarıyla üretilen bilimsel içeriğin korunmasına katkıda bulunabilmek için geliştirilen Açık Ders Platformunun tanıtımı Doç. Dr. Taşkın tarafından yapıldı. Aperta’nın nasıl kullanılacağından, sorumlu araştırma ve açık hakem değerlendirmesine kadar birçok dersin olacağı sistemde araştırmacıların isterlerse platforma kayıt olup dersleri alarak sınava girebilecekleri ve sertifika alabilecekleri ifade edildi. (https://acikders.ulakbim.gov.tr/) Sunumlarda ayrıca https://github.com/Open-Science-Training-Handbook/-Open-Science-TrainingHandbook_TUR sayfasında yer alan Açık Bilim El Kitabı hakkında ayrıntılı bilgilere yer verildi.
Etkinlik videosuna TUBITAK ULAKBIM TV (https://www.youtube.com/channel/UCcApq_5VZaUzNsRyekWqwQA) kanalından erişebilirsiniz.